Երբ դուք լսում եք CoCo բառը, հավանաբար Ձեր մտքին է գալիս կաշվե պայուսակ հանրահայտ CoCo տարբերանշանով, կամ 2017 թվականին քննադատորեն ողջունված և կոմերցիոն հաջողության հասած նույնանուն անիմացիոն ֆիլմը: Ինչի մասին դուք հավանաբար չեք մտածել, դա բարդ ֆինանսական համակարգ է, որի ստեղծման նպատակն է եղել փրկել մարդկանց ֆինանսական ճգնաժամներից, ինչը մենք անցլայում տեսել ենք: Այնուամենայնիվ CoCo-ն այն փոքր բնակչության մասն է կազմում, որտեղ միլիոնավոր մարդկանցից մի քանիսը աշխատում են ֆինանսական ոլորտում, և բախվում են այդ տարբեր տեսակի ֆինանսական գործիքներին: Թույլ տվեք առաջինը բացահայտել, թե որոնք են այդ CoCo-ները ֆինանսում, ինչու են նրանք այդպես կոչվում և կարևորներից՝ ինչու են նրանք համարվում բարդ գնահատվող և ինչու են մեծացնում ներդրման հնարավորությունները:
Ցանկացած ֆինանսական գրքում, տարբերակվում է երկու հիմնական տեսակի ներդրումներ՝ բաժնետոսմսեր և պարտատոմսեր: Չնայած կան բազմաթիվ ներդրման գործիքներ, սակայն այս երկուսը ամենատարածված և հանրահայտ են, մինչդեռ հեշտ է դրանք գնահատել և հասկանալ: Բաժնետոմսերը ներդրողին տալիս են սեփականության իրավունքներ կազմակերպությանը տված արժեքների նկատմամբ, մեծացնում հնարավոր և ապագա շահույթները, և սահմանափակ պատասխանատվություն անկման դեպքում: Պարտատոմսերը հակառակը, ինչը հետագայում մարում է սկզբնական ներդրումները, (կոչվում է հիմնական), համաձայնեցված ամսաթվի վճարում է պարբերապար տոկոսներ կտրոնների տեսքով (այդպես է կոչվում նրա համար, որ միջհամակարգչային դարաշրջանում, ներդնողները ստիպված պահել են և փոխանակել փաստացի թղթային կտրոնները տոկոսավճարի դիմաց, ամեն անգամ տոկոս վճարելիս): Որոշ պարտատոմսեր վճարում են միայն վերջնական գումար վերջում, առանց որևէ տոկոսավճարի, մինչդեռ զեղչով առևտուր անում (կոչվում է զողչային պարտատոմսեր), այդ ժամանակ մի քանիսը հակառակն են անում, երբեք չվճարում հիմնական գումարը, տարբերաբար վճարում տոկոսներ (կոչվում է հավերժական պարտատոմս):
Ֆինանսները վաղուց հայտնի են իրենց հնարավորություններով, որոնք բարձրացնում են ավելի ու ավելի կատարելագործված միջոցներ գնային և առևտրային ռիսկերի: Ֆինանսները ճշգրիտ գնահատման և ցանկացած գործունեության հետ միավորված ռիսկերի մշտադիտարկման մասին է: Համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամից հետո 2000 թ, վերջին, այդ միջոցներից մեկը հիբրիդային գործիքի ներդրումն էր, դա խառնուրդի տեսակ էր ավանդական պարտատոմսի կամ հավերժության մասնավորապես, միավորված իրականացնող սեփական իրավունքների միջոցների որոշակի համատեքստում, այս ամենը հանդես գալով որպես ռիսկերը զսպող գործիք:
Պայմանական փոխակերպելի պարտատոմսը (կամ CoCo-ն կամ CoCo պարտատոմսերը) որոնք ներկայացված են որպես Basel III-ի կարգավորող շրջանակի մասնիկ, գործում է Եվրոպական քաղաքականության կանխելու GFC նման արտասովոր երևույթները: Այս հիբրիդային պարտք գործիքները, մեծամասամբ խնդիր բանկերի կողմից, ունեն պայմանագրային գործարկիչ, որի շնորհիվ պարտքը դուրս է գրվում կամ փոխարկված է թողարկողի սեփական միջոցների: Դրանք նախատեսված են մեղմացնել բանկերի սննանկության խնդիրները, երբ դրանք հայտնվում են ֆինանսական դժվարությունների մեջ: CoCo-ները հիմնականում ունեն պայմանագրային հաշվապահական զենք խախտման դեպքում, մեղմացնելող թողարկողի վճարումները պարտքի հետ կապված կամ փոխակերպելով պարտատոմսը սեփական միջոցի կամ էլ թույլ է տալիս թողարկողին բաժնետոմսեր արձանագրել:
Ըստ էության բանկերը գումար են վերցնում ներդնողներից և դրանց դիմաց պայմանագիր են տալիս, չնայած մինչդեռ բանկի ունեցվածքը դեպի դրական է, աշխատում են որպես հավերժական կապ, պարբերաբար վճարում անժամկետ տոկոսներ: Երբ բանկը բախվում է ֆինանսական խնդիրների, որի համար կարող են լինել անհամար պատճառներ, այս պարտատոմսերը ծառայում են որպես բուֆեր:
Բանկային ակտիվները, ինչպես ցանկացած այլ կազմապերպություններ, կազմված են սեփական միջոցներից, բաժնետերերի սեփականության մասից, պատասխանատվություններից, այն բաժնից պարտք է պարտատերերին (այլ բանկեր, կառավարություն, ավանդատեր): Բանկը օգտագործում է այս արժեքները հաճախորդներին վարկ տրամադրելու, (մանրածախ հաճախորդներ, կորպորցիաներ), նպատակ ունենալով յուրացնել այն հաճախականության տարբերությունը, որը նա վաստակում է վարկերից և պետք է վճարի պարտատերերին: Այն փողերը, որոնք բանկի տիրապետության տակ է կոչվում է (կապիտալ), կոչվում են CET1 (ինչն էլ նշանակում է 1 մակարդակ հասարակ կապիտալի): Բանկը ունի պարտավորություններ իր պարտարերերի առջև, այդ իսկ պատճառով, ցանկացած պարտապան իրավունք ունի ստանալ տոկոսավճար և պարտատոմսի վերջնաժամկետը լրանալուց հետո, մայր գումարը: Սակայն բանկը չունի որևէ պարտավորություն բաժնետերերի նկատմամբ, այդ իսկ պատճառով դժվարության ժամանակ, այն կարող է հրաժարվել վճարել շահաբաժիններ, առանց որևէ իրավական հետևանքի:
Տեսական իրավիճակում, երբ բանկի ակտիվները 100 ԱՄՆ դոլար են, պարտավորությունները 90 ԱՄՆ դոլար, և CET1 (կապիտալ) 10 ԱՄՆ դոլար, բանկի 1 դոլար կորստի դեպքում փոխվում է իրավիճակը ակտիվների մինչև 99 ԱՄՆ դոլար, պարտավորությունների 90 ԱՄՆ դոլարն անփոփոխ, և CET1-ի 9 ԱՄՆ դոլարը: Այստեղ, որտեղ CoCo-ն է, որը մի մասն է կազմում AT1-ի (հավելյալ 1 փուլ) կապիտալի: AT1-ը բուֆեր է հանդիսանում CET1-ի (կամ ձեր սովորական կապիտալի) և բանկի մնացած պարտքերի համար: Եթե բանկը թողարկեր 1 դոլար մեկ ներդնողին CoCo-ից, որը կվերածվի սեփական կապիտալի, եթե CET1 հարաբերակցությունը (CET1/ակտիվներ), իջնի 10%-ից ցածր, բանկը 1 դոլար կորցնելուց հետո կունանա հետևյալ ազդեցությունը՝ ակտիվների 99 դոլար, պարտավությունների 89 դոլար, CET1-ի 10 դոլար: 1 դոլարը CoCo-ն փոխակերպել է սեփական միջոցների, ներդնողն ունի 1 դոլար արժողությամբ բաժնետոմս, մինչդեռ բանկը քչացնում է ներդնողին տոկոսներ վճարելու պարտականությունը: Արձանագրման դեպքում պայմանագրի հոդվածում, 1 դոլար պարտք է արձանագրվել:
Ներդնողի տեսակետից հիմնական առավելությունն այն է, որ CoCo-ն առաջարկում է բարձր եկամտաբերություն քան ավանդական պարտատոմսերը, որը ենթադրում է փոխհատուցել հատուկ ռիսկերը փոխարկել բանկի վատ բաժնետոմսերի, փոխարկվել են խնդրահարույց բանկային բաժնետոմի կամ ամբողջական արձանագրման:
Վերջին 15 տարիների ընթացքում աշխարհը սովորել է շատ ցածր տոկոսադրույքով միջավայրին, որը դրդել է ներդրողներին հետամուտ լինել շատ անսովոր միջոցներով:
Ֆինանսական սթարթափները, հասել են բարձր մակարդակի, հետաքրքրված սպեկույլացիոն պղպջակների, ինչպիսիք են կրիպտոսները կամ NFT-ի կտրուկ բարձրացումը և ազատ կապիտալի մի քանիսի փոխանցումն է նոր տեսակի պարտատոմսերի, որոնք երբեմն կարող են դառնալ բաժնետոմսեր: